What is Miyom and How is it Treated?

Miyoms are benign tumors that develop in or around the uterus in women. These formations, which are usually round in shape, occur in the smooth muscle tissue of the uterus. Although the exact causes of myoma formation are not known, hormonal changes and genetic predisposition play an important role.

Miyomlar qadınlarda rahimdə və ya rahim ətrafında inkişaf edən xoş xassəli şişlərdir. Bu formasiyalar ümumiyyətlə dəyirmi formada olur və rahmin hamar əzələ toxumasında əmələ gəlir. Miyom əmələ gəlməsinin dəqiq səbəbləri məlum olmasa da, hormonal dəyişikliklər və genetik meyil mühüm rol oynayır. Onlar ümumiyyətlə 30-50 yaş arası qadınlarda görülür, lakin istənilən yaşda baş verə bilər.

Miyomlar ümumiyyətlə simptom göstərmir və təsadüfən ultrason müayinəsi zamanı aşkar edilir. Ancaq bəzi hallarda düzensiz aybaşı qanaması, çanaq bölgəsində ağrı, tez-tez sidik ifrazı və ya qəbizlik kimi problemlərə səbəb ola bilər. Miyomların ölçüsü, sayı və yeri simptomların ağırlığını və müalicə metodunu müəyyən etməkdə vacib amillərdir. Miyomlar qadın sağlamlığı söhbəti açıldıqda tez-tez qarşılaşılan bir mövzudur.

Miyom Nədir

Miyomlar rahimdə inkişaf edən, ümumiyyətlə xoş xassəli əzələ toxumasından ibarət olan şişlərdir. Onlar əsasən reproduktiv yaşda olan qadınlarda görülür və hormonal dəyişikliklərlə əlaqəlidir. Miyomlar həyatlarının bir mərhələsində 3 qadından 2-də aşkar edilə bilər. Onların ölçüləri və simptomları dəyişə bilər. Çoxlu miyomlar təsadüfən diaqnoz olunur, əhəmiyyətli bir hissəsi isə şikayətlər əsasında ginekoloji müayinə zamanı həkimlər tərəfindən diaqnoz olunur.

Miyomlar Niyə Əmələ Gəlir

Miyomlar rahmin hamar əzələ hüceyrələrinin və ya rahim daxilindəki qan damarlarının həddindən artıq çoxalması səbəbindən əmələ gəlir. Miyom əmələ gəlməsində ən kritik hormon estrogen adlanan qadın hormonudur. Miyomlar estrogen hormonunun olmadığı cinsiyyət yetişməsindən əvvəlki dövrdə görünməsə də, estrogen hormonunun azaldığı menopauz dövründə miyomlar kiçilməyə başlayır. Estrogen hormonu hamiləlik dövründə hamiləlikdən əvvəlki dövrlərə nisbətən daha yüksək olduğundan, miyomlar hamiləlik dövründə sürətlə böyüyür.

Miyom Simptomları

Miyom simptomları miyomların ölçüsündən, yerindən və sayından asılı olaraq dəyişir. Ən çox yayılmış simptomlar arasında:

  • Artmış Aybaşı Qanaması: Uzun və ağır aybaşı dövrləri yayılmışdır.
  • Aybaşılar Arası Qanama: Aybaşı dövründən kənarda qanama baş verə bilər.
  • Qarın Şişkinliyi: Böyük miyomlar qarın sahəsində görünən şişkinliyə səbəb ola bilər.
  • Qısırlıq və Hamiləlik İtkiləri: Miyomlar hamilə qalmaqda çətinlik yarada bilər və ya anatomik strukturunu təsir edərək hamiləlik itkilərinə səbəb ola bilər.
  • Ağrı və Təzyiq: Tez-tez sidik ifrazı, qəbizlik və bel ağrısı kimi simptomlara səbəb ola bilər.

Simptomlar gündəlik həyatın keyfiyyətini azalda bilər; buna görə də bu simptomları göz ardı etməmək vacibdir.

Miyom Necə Diaqnoz Olunur

Diaqnostik Metodlar

  • Ginekoloji Müayinə: Rahim ölçüsündə artım və düzensizlik miyomun göstəriciləri ola bilər.
  • Ultrasonografiya: Miyomların yerini, ölçüsünü və sayını müəyyən etmək üçün tez-tez istifadə olunan görüntüləmə metodudur.
  • MRI və CT: Daha mürəkkəb hallarda ətraflı müayinə üçün üstünlük verilir.
  • Patoloji Müayinə: Diaqnozu təsdiqləmək və zərərli şiş ehtimalını aradan qaldırmaq üçün lazım ola bilər.

Diaqnoz qoyulduqda həkiminiz sizin üçün ən uyğun müalicə metodlarını müəyyən etmək üçün yol xəritəsi çəkir.

Miyom Müalicə Metodları

Miyomlar üçün çoxsaylı müalicə seçimləri mövcuddur. Yalnız düzensiz qanama səbəb olduğu düşünülən və rahimdən götürülən nümunələrin patoloji müayinəsində patologiya aşkar edilməyən miyomlar üçün qanamanı azaltmaq üçün qeyri-steroid anti-inflammatuar dərmanlardan rahim daxili hormonal cihazlara və oral hormonlara qədər bir çox müalicə seçimi mövcuddur. Burada vacib məqam rahimdən götürülən biopsiyalarda anormal hüceyrələrin olmadığının aydın şəkildə nümayiş etdirilməsi lazımdır. Çünki miyom olan xəstələrdə rahimdə eyni zamanda qalınlaşma (hiperplaziya), polip və ya xərçəng də ola bilər. Qanama miyoma aid edilərsə və gecikdirilərsə, gecikməyə səbəb ola bilər.

Miyom müalicəsi fərdi ehtiyaclara görə formalaşdırılır. Xəstənin yaşı, şikayətləri, uşaq sahibi olmaq istəyi müalicə planını təsir edən amillərdir. Müalicə seçimləri:

Dərman Müalicəsi

Hormon tənzimləyici dərmanlar və ya rahim daxili sistemləri əhatə edə bilər. Məqsəd şikayətləri azaltmaq və miyomların kiçilməsini təmin etməkdir.

Cərrahi Müalicə

Miyomlar üçün cərrahi müalicə böyük miyomlar, xərçəng şübhəsi olanlar, reproduktiv problemlərə səbəb olanlar və ya dərman müalicəsi ilə arzuolunan cavab alınmadıqda tətbiq olunur. Cərrahi müalicə miyomların ölçüsündən, sayından və yerindən asılı olaraq fərqli metodlarla həyata keçirilə bilər. Ən çox istifadə olunan cərrahi metodlar:

  • Miyomektomiya: Yalnız miyomların çıxarılması, rahim saxlanılması ilə aparılan əməliyyatdır. Uşaq sahibi olmaq planlaşdıran xəstələr üçün uyğun seçimdir.
  • Histerektomiya: Rahimin tamamilə çıxarılmasını əhatə edən əməliyyatdır. Ümumiyyətlə reproduktiv dövrü bitmiş və ya digər müalicə metodlarından faydalanmayan xəstələrdə üstünlük verilir.
  • Laparoskopik və ya Robotik Cərrahiyyə: Bunlar daha az invaziv metodlarla həyata keçirilən cərrahi prosedurlardır. Qısa sağalma müddəti və aşağı ağırlaşma riski təmin edirlər.

Hansı müalicə metodunun tətbiq olunacağı həkiminizin tövsiyələrinə və həyat tərzinizlə əlaqəli üstünlüklərinizə görə müəyyən edilir.

Bu Gün Sağlamlığınız Üçün Addım Atın

Miyomlar göz ardı edilməməli olan bir sağlamlıq məsələsidir. Əgər simptomlar həyat keyfiyyətinizi təsir edirsə və ya miyom şübhəniz varsa, mütəxəssis qiymətləndirməsi almaqda gecikməyin.

Tez-tez Verilən Suallar (FAQ)

1. Miyomlar hamiləlik planlaşdıran qadınlar üçün nə qədər risklidir?

Miyomların ölçüsündən və rahimdəki yerindən asılı olaraq hamiləliyin qarşısını alması riski ola bilər. Xüsusilə rahim boşluğuna yaxın yerləşən miyomlar embrion implantasiyasını çətinləşdirə bilər və ya hamiləlik itkilərinə səbəb ola bilər. Bu halda müalicə planı hamiləlik planlarına görə formalaşdırılmalıdır.

2. Miyomların xərçəngə çevrilmə riski varmı?

Miyomlar ümumiyyətlə xoş xassəlidir. Ancaq çox nadir hallarda miyom kimi görünən kütlələrdə zərərli hüceyrələr (leyomiosarkoma) ola bilər. Buna görə də tez böyüyən və ya şübhəli görünən miyomlar üçün əməliyyatdan sonra patoloji qiymətləndirmə tövsiyə olunur.

3. Miyom cərrahiyyəsindən sonra sağalma prosesi necədir?

Sağalma müddəti cərrahiyyənin növündən asılı olaraq dəyişir. Laparoskopik (qapalı) cərrahiyyələrdən sonra xəstələr ümumiyyətlə bir neçə gün içində gündəlik həyatlarına qayıdırlar, açıq cərrahiyyədən (laparotomiya) sonra isə bu müddət bir az uzun ola bilər. Həkimin tövsiyə etdiyi istirahət və nəzarət prosesinə riayət etmək sağalmanı sürətləndirir.